Ý tưởng ban đầu

Plants vs.Zombies được thiết kế bởi George Fan. Anh đã có cảm hứng để tạo ra một game phòng thủ tháp sau khi hình dung về một phiên bản thiên về phòng ngự hơn của tựa game trước đó là Insaniquarium (2001) cùng với việc chơi một số bản mod phòng thủ tháp của Warcraft III.[21] Fan tính tới việc làm phần tiếp theo của Insaniquarium cho hệ máy Nintendo DS, mỗi màn hình sẽ đại diện cho một bể cá riêng biệt—cái này nằm trên cái kia. Người ngoài hành tinh sẽ tấn công bể cá trên cùng và nếu thành công, chúng sẽ tràn xuống bể dưới cùng. Lối chơi ở bể trên cùng sẽ tập trung vào việc phòng thủ chống lại người hành tinh, còn bể dưới cùng sẽ xoay quanh việc sản xuất tài nguyên, giống như Insaniquarium.[22] Nhưng vì lấy cảm hứng từ những tòa tháp của Warcraft III nên anh nghĩ rằng thực vật sẽ trở thành công trình phòng thủ tốt hơn. Anh muốn mang đến khái niệm mới cho thể loại này và tin rằng việc kẻ thù trong game phòng thủ tháp không bao giờ tấn công tháp là điều gì đó không được đúng cho lắm.[23][24] Kẻ thù ban đầu dự định là người ngoài hành tinh từ Insaniquarium, nhưng khi Fan phác thảo tranh vẽ ý tưởng, anh vẽ nên thứ mà anh gọi là "zombie lý tưởng", và chủ đề sau đó được gia công lại.[25] Fan sử dụng zombie thay cho người ngoài hành tinh để làm cho trò chơi trở nên nổi bật hơn so với những trò chơi điện tử khác sử dụng thực vật.[23]

Insaniquarium có ảnh hưởng đáng kể đến quá trình sản xuất Plants vs. Zombies. Hai trò chơi có nhịp độ tương đương nhau, được quyết định bằng việc "nuôi nhỏ giọt" vật nuôi hoặc thực vật tương ứng, và việc chọn cây ở mỗi màn đầu của Plants vs. Zombies tương đương với việc chọn vật nuôi trong Insaniquarium.[24] Fan cũng lấy ý tưởng từ bộ phim Swiss Family Robinson, nội dung của phim kể về một gia đình bảo vệ bản thân và ngôi nhà của họ khỏi bọn cướp biển.[21][26] Fan cũng tích hợp các yếu tố từ game thẻ bài Magic: The Gathering mà anh chơi cùng với bạn gái của mình là Laura Shigihara. Việc hướng dẫn cho Shigihara cách tùy chỉnh bộ bài đã truyền cho anh cảm hứng thiết kế gói hạt giống cho Plants vs. Zombies—thay vì ý tưởng gốc là sẽ cung cấp thực vật ngẫu nhiên thông qua hệ thống băng chuyền—do anh nghĩ rằng hệ thống gói hạt giống sẽ khiến cho trò chơi phức tạp hơn. Mặc dù hệ thống băng chuyền không thường xuất hiện trong chế độ chơi thông thường, nhưng nó vẫn là yếu tố đặc biệt trong một số màn chơi chọn lọc.[23] Việc người chơi phải xử lý cùng lúc nhiều làn đường lấy cảm hứng từ trò chơi arcade đời cũ tên là Tapper.[24]

Khi trò chơi vẫn còn lấy người ngoài hành tinh làm nét chủ đạo thì tựa ban đầu là Weedlings,[22][26] nhưng Fan nghĩ rằng cái tên này sẽ không phù hợp vì có nhiều trò chơi điện tử khác về chủ đề làm vườn cũng được phát hành vào thời điểm đó.[23] Fan đổi tên nó thành Plants vs. Zombies như một tên giữ chỗ sau khi kẻ thù trong trò chơi đã thay đổi.[27] Tên dự kiến cho phần lớn quá trình phát triển là Lawn of the Dead, một cách chơi chữ của tựa phim zombie Dawn of the Dead do George A. Romero viết kịch bản, đạo diễn và biên tập.[28] Romero không cho phép sử dụng cái tên này, ngay cả khi Fan khẩn cầu. Anh đã gửi cho Romero một đoạn video quay cảnh anh hóa trang thành Zombie Temp Worker đang càu nhàu và lập trình trên máy tính, có phụ đề đề cập đến lỗi thực thi (runtime error).[27][29] Ngoài ra còn có một số tên đề xuất khác, bao gồm cả Residential Evil và Bloom & Doom, tên Bloom & Doom được sử dụng để làm tên thương hiệu cho các gói hạt giống trong trò chơi.[27][30]

Thiết kế

Plants vs.Zombies ban đầu chỉ có mình Fan thiết kế.[26] Vì Fan là nhân viên chính thức của PopCap Games nên công ty trò chơi điện tử này đã giúp xây dựng một nhóm nhỏ bao gồm một người soạn nhạc (Laura Shigihara), một lập trình viên (Tod Semple) và một nghệ sĩ (Rich Werner).[25] Fan ở San Francisco, trong khi Werner ở Seattle. Stephen Notley được ghi công là người viết kịch bản cho Plants vs. Zombies.[12] Ông viết mô tả về thực vật và zombie cho hướng dẫn trong trò chơi được gọi là Suburban Almanac.[2][3] Fan nhận thấy làm việc theo nhóm nhỏ dễ hơn là làm việc theo nhóm lớn.[22][26] Theo một cuộc phỏng vấn với Edge, Fan kể rằng trong lúc tìm kiếm nghệ sĩ, anh phát hiện ra Rick Werner sẽ phù hợp với ý định thiết kế của anh. Fan cho rằng thiết kế của trò chơi có sự hấp dẫn nằm ở phối hợp hoạt ảnh (animation scheme). Tod Semple đề nghị sử dụng Adobe Flash, điều mà Fan lo lắng là sẽ tạo ra hoạt ảnh "cắt từ giấy" quá giống với South Park, nhưng cuối cùng anh cũng hài lòng, công nhận tài năng của Semple và Werner.[19] Plants vs.Zombies được thiết kế bằng phần mềm làm game riêng của PopCap Games là PopCap Framework.[12] Fan liên tục đăng các bản cập nhật của Plants vs.Zombies 4 tháng 1 lần trong trong một diễn đàn nội bộ trong PopCap Games có tên là Burrito, nơi mà ông chấp nhận phản hồi từ nhân viên của PopCap.[22][24]

Plants vs.Zombies mất ba năm rưỡi để hoàn thành.[26] Phần lớn năm đầu tập trung vào việc phát triển chế độ phiêu lưu. Semple bắt đầu làm việc với các ý tưởng sau đó được sử dụng cho chế độ minigame.[19] Có một số ý tưởng ban đầu là dành cho chế độ minigame nhưng sau đó được chỉnh sửa và chuyển sang chế độ giải đố, chẳng hạn như "Vasebreaker" và "I Zombie". Trong quá trình thử nghiệm, Fan nhận thấy rằng chế độ minigame và giải đố có thể làm cho người chơi mất tập trung vào chế độ phiêu lưu, vì vậy anh đã khóa hầu hết các chế độ bổ sung để thay vào đó yêu cầu người chơi phải thắng những màn phiêu lưu để dần mở khóa chúng.[19] Sau này, sự phát triển của Plants vs. Zombies bao gồm việc Fan thử nghiệm trò chơi và viết ghi chú những gì có thể làm để tinh chỉnh game trước khi gửi đến Semple.[31] Trong năm phát triển cuối cùng, nhóm đã điều chỉnh trò chơi trước khi phát hành.[26]

Một trong những khía cạnh quan trọng của quá trình phát triển là thiết kế Plants vs.Zombies sao cho cân bằng giữa việc chơi hardcore và chơi phổ thông.[19][31] Fan thiết kế phần hướng dẫn trở nên đơn giản và hợp nhất vào trò chơi để thu hút người chơi phổ thông. Nó yêu cầu người chơi nắm rõ cách chơi bằng cách thực hiện hành động thay vì đọc về cách thực hiện hành động. Thông điệp trong game cũng ngắn gọn và dễ đọc nhất có thể; với đoạn hội thoại của Crazy Dave được chia thành đoạn văn nhỏ để phù hợp với điều này. Thông điệp trong trò chơi cũng được thiết kế để phù hợp với bộ kỹ năng của người chơi; lấy ví dụ là thông điệp yêu cầu người chơi đặt cây bắn đậu (peashooter) xa hơn về phía bên trái sẽ chỉ xuất hiện ở cấp độ đầu, nếu như người chơi lỡ đặt cây bắn đậu về phía bên phải bãi cỏ và bị zombie ăn.[32][33] Nhóm phát triển phát hiện ra rằng những người chơi mới tham gia thể loại chiến lược thời gian thực thường gặp khó khăn trong việc hiểu được tầm quan trọng của việc thu thập mặt trời. Giá của hoa hướng dương sản xuất mặt trời giảm đi một nửa, khuyến khích người chơi mua chúng thay vì mua cây bắn đậu chỉ dùng để tấn công. Sự thay đổi này buộc phải tái cơ cấu lại sự cân bằng giữa thực vật và zombie, Fan cho rằng bước đi này đáng để bỏ công sức ra.[24][33]

Nhân vật

Trong giai đoạn đầu phát triển Plants vs. Zombies, thời gian được dành ra để động não ý tưởng về nhân vật.[24] Fan có chủ ý đặt cho tất cả loại thực vật và zombie những cái tên khớp với chức năng của chúng và thiết kế chúng sao cho phù hợp. Lấy ví dụ là cây bắn đậu sẽ bắn ra những hạt đậu, như vậy ngay từ tên gọi thì người chơi đã biết chức năng của cây bắn đậu là gì. Fan cũng làm cho tất cả thực vật đứng yên một chỗ và tất cả zombie từ từ di chuyển trên làn đường của chúng. Mục đích như vậy là để cho người chơi hiểu rằng tòa tháp (những cây bám rễ) sẽ không thể di chuyển, còn kẻ tấn công (những con zombie mất trí) có thể di chuyển từ từ.[3] Thiết kế cuối cùng của zombie và thực vật thay đổi rất ít so với thiết kế ban đầu.[19] Nhân vật con người duy nhất trong trò chơi là Crazy Dave, một phiên bản nhại lại của người mà Fan quen biết ngoài đời thực. Fan là người đích thân lồng tiếng cho Crazy Dave.[28]

Trò chơi có 49 loại thực vật.[12] Fan dành sự yêu thích đối với những loại thực vật như óc chó cao (tall-nut), gỗ đuốc (torchwood), ngô đại bác (cob cannon). Anh thích đặc điểm của óc chó cao vì nó có "cái nhìn cương nghị" và chỉ rơi 1 giọt nước mắt khi bị tổn thương. Về mặt chiến lược, Fan thích gỗ đuốc vì nó giúp cho cây bắn đậu bắn ra những viên đạn rực lửa, đặt ra yêu cầu người chơi xem xét về tính tương tác giữa các loài thực vật.[24] Fan cũng thích bí đè (squash) do cách chơi chữ của tên gọi, nó là một loại thực vật đè bẹp zombie mỗi khi chúng đến gần.[2] Có một loại cây ban đầu được đề xuất sẽ đặt lên trên những cây khác để bảo vệ chúng khỏi zombie trộm cây (bungee) và zombie bắn bóng (catapult zombie); tuy nhiên, điều đó sẽ khiến cho người chơi khó hình dung vị trí của cây này.[19] Game cuối cùng cũng chọn ra được cây lá dù (umbrella leaf) để bảo vệ thực vật khỏi zombie trộm cây và zombie bắn bóng, nhưng nó không đặt lên trên mà đặt bên cạnh cây khác.[34] Ngoài ra còn có một số loại thực vật tiềm năng được vẽ ý tưởng nhưng cuối cùng vẫn không xuất hiện trong game.[21]

Plants vs. Zombies có 51 loại zombie.[35] Loại zombie yêu thích của Fan là Tiến sĩ Zomboss. Nhóm phát triển dành trọn 1 tháng để thiết kế trận chiến cuối cùng chống lại Zomboss.[2] Fan thích zombie nhảy sào (pole vaulting zombie) vì nghĩ rằng nó có thể khiến người chơi cảm thấy thích thú khi gặp phải nó lần đầu; anh muốn đưa ra ví dụ về trường hợp hạt óc chó (wall-nut) không chặn được khi gặp zombie có thể nhảy qua chướng ngại vật.[24] George Fan ban đầu định thiết kế zombie đọc báo (newspaper zombie) chỉ đơn thuần là đọc một tờ báo, nhưng Werner đã thiết kế lại nhân vật này như thể là đã ở trong toilet trước khi bị biến thành zombie. Anh trai của Fan hỏi rằng liệu Fan có dựa trên người bố của họ không vì ông ấy cũng thường hay đọc báo trong toilet. Fan nói rằng anh không có ý định như vậy nhưng đó vẫn là câu chuyện hậu trường về zombie mà anh yêu thích.[28] Zombie nhảy múa phiên bản gốc có sự tương đồng với Michael Jackson trong video âm nhạc "Thriller".[5] Zombie này đã có mặt trong trò chơi trước khi Michael Jackson qua đời, nhưng một năm sau đó, di sản của Jackson phản đối việc đưa hình tượng ông vào trong trò chơi. PopCap đành phải thay thế phiên bản cũ bằng phiên bản zombie nhảy disco chung chung hơn.[36] Nhiều zombie khác cũng bị lược bỏ trong quá trình sản xuất.[28]

Soundtrack

Shigihara soạn soundtrack cho Plants vs. Zombies, vay mượn các yếu tố từ nhạc pop và nhạc chiptune phối từ console. Trước khi phát triển Plants vs. Zombies, George Fan từng theo dõi âm nhạc của Shigihara nên tại một thời điểm nào đó, anh hỏi rằng liệu Shigihara có soạn nhạc cho trò chơi tiếp theo của anh không. Cô chịu ảnh hưởng từ soundtrack của Danny Elfman và hàng loạt phong cách âm nhạc: bài thì sử dụng nhạc cụ gõ hành khúc kết hợp với nhạc swing, bài thì sử dụng nhịp điệu techno với âm "organ".[37] Học giả âm nhạc điện ảnh K. J. Donnelly cảm thấy âm nhạc tươi sáng và "ngộ nghĩnh". Ông lưu ý rằng âm nhạc không có sự biến đổi để phù hợp với lối chơi, mà thay vào đó phát triển một cách độc lập. Ông cũng chỉ ra rằng soundtrack được thiết kế theo phong cách progressive.[38]

Shigihara mô tả âm nhạc là "rùng rợn nhưng vẫn có gì đó ngây ngô". Khi làm nhạc cho khu vực ban đêm, cô giải thích rằng cô đã sử dụng kết hợp nhịp điệu nhạc swing của ban nhạc lớn với "một số giai điệu ám ảnh và đáng gờm". Bản nhạc "Loonboon" và "Brainiac Maniac" được soạn vào cuối quá trình sản xuất. Shigihara cho biết đây là bản nhạc mà cô soạn để thể hiện cảm nghĩ của mình với trò chơi sau khi chơi qua nó hai lần.[37] Shigihara cũng sáng tác và thực hiện video ca nhạc trình chiếu trong phần kết thúc của chế độ phiêu lưu với tựa đề là "Zombies on Your Lawn".[13] Bài hát được lấy cảm hứng từ ca khúc "Still Alive" xuất hiện ở phần cuối trò chơi điện tử Portal.[26] Soundtrack của Plants vs.Zombies cuối cùng được phát hành như một phần album soundtrack có thể tải về.[38]